Ekologia w transporcie. Rurociągi

Jedną z najbardziej ekologicznych form transportu jest transport rurociągami. W przypadku transportu wody, nieczystości, paliw i gazu jest to jednocześnie najbardziej ekonomiczne rozwiązanie. Początkiem rurociągów transportujących wodę - wodociągów były akwedukty. Wykorzystywały one zarówno naziemną jak i podziemną infrastrukturę przesyłową. Pierwszym budowniczym wodociągów był Sanherib (704-681 p.n.e.) Wybudował on tam wodociąg w mieście Niniva w Mezopotamii (dzisiejszy Irak). Starożytny Rzym był zaopatrywany przez całą siec wodociągów, których łączna długość miała 420 km, a najstarszy wybudowano w 312 rok p.n.e. Przesył wody inny niż rurami trudny byłby do zorganizowania.

1.
Na terenie Polski pierwsze wodociągi pojawiły się w XIII wieku. Ślady ich występowania potwierdzono we Wrocławiu, Poznaniu i Krakowie.

Wykorzystania sieci rur do przesyłu gazu zapoczątkowano w Polsce 1912 roku.
Występowanie gazu na Podkarpaciu i linie przesyłowe do jego wykorzystania szybko wpłynęły na rozwój tych terenów w okresie międzywojennym. Jednak na większe dostawy ropy naftowej przy pomocy rurociągów czekaliśmy do 1964 roku kiedy to oddano do eksploatacji pierwszą nitkę rurociągu „Przyjaźń” dzięki której ropa naftowa z ZSRR zaczęła trafiać do rafinerii w Płocku.

Specyfika transportu rurami wiąże się z tym, że na początku trzeba przygotować odpowiednią infrastrukturę. Zabezpieczyć przesył. W przypadku substancji płynnych, czy gazu jest to stosunkowo proste. W przypadku transportu substancji stałych wykorzystuje się sprężone powietrze. Koszt ułożenia rury nie da się porównać z kosztem budowy autostrady, czy linii kolejowej. Rurę możemy ułożyć pod dnem morza, pod miastami, gdziekolwiek. Nie ma takich zagrożeń jak podczas katastrof morskich, kolejowych, czy drogowych. Nie dziwi więc że w USA wszędzie gdzie tylko to możliwe wykorzystuje się rury jako środek transportu. Etanol, solanki, piwo, mleko, geotermia, para wodna, wiele produktów nadających się do takiego transportu.

Po doświadczeniach na Morzu Bałtyckim Rosja planuje budowę rurociągu "TKM-World Link" pod Cieśniną Beringa by połączyć Syberię z Alaską, by dostarczać nim do USA ropę, gaz i prąd.

Dlaczego więc transport rurami jest tak słabo rozwinięty w Polsce? Jak to możliwe, że w USA samych ropociągów jest ok. 340 tys. km, a w Polsce niecałe 2,5 tys. km. Znaczący jest tu chyba kapitał początkowy jaki trzeba włożyć w budowę infrastruktury. To nie autostrada przy której zbuduje się stację benzynową czy ustawi bilbord i będzie się zbierać pieniądze za przejazd od różnych użytkowników. Rura ma transportować od do i to zazwyczaj ciągle to samo. Cenę znamy przy rozpoczęciu inwestycji, ale czy będzie ona zagwarantowana przy ukończeniu?

Musi być zachowana pewność zwrotu inwestycji jak w przypadku transportu etanolu w USA. Skoro w jednym miejscu wytwarza się tanio etanol, a w oddalonym o 2900 km jest zainteresowany kupnem odbiorca to wspólnie budują rurę. Nie uwzględnia się tu w ogóle względów ekologicznych, a jedynie ekonomię i to jest błąd. Gdyby stosować preferencja takie jak w innych rodzajach transportu rurociągi mogłyby rozwijać się szybciej.

2.
10 lutego 2012 roku na uroczystej Gali podczas rozstrzygnięcia XIII edycji Narodowego Konkursu Ekologicznego „Przyjaźni Środowisku” pod patronatem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego PERN „Przyjaźń” S.A. otrzymał nagrodę z rąk Pani Anny Komorowskiej w dowód uznania za całokształt działań środowiskowych w tym budowę przejść HDD dla rurociągu pod dnem rzek i bagien.
Nagroda ekologiczna cieszy skoro zauważono, że rura w ziemi nie przeszkadza ptaszkom, ale czy to właściwy impuls. Przecież transport rurami nie szkodzi środowisku tak jak koleją czy drogami. Nawet katastrof związanych z rurociągami w ostatnich 20 latach było zaledwie kilka.

Czy to pełne wykorzystanie tej formy transportu? Wchodząc do marketu widzimy jak panie z kas wsadzają pieniądze do pojemnika, który po umieszczeniu w rurze wędruje do kasy głównej. W czasach PRL-u w zakładach pończoszniczych transport między wydziałowy odbywał się z w całości rurami. Przecież to tylko kwestia skali. Może łatwiej byłoby przemieszczać się w kapsułach umieszczanych w rurze, gdzie pneumatycznie zostaniemy bezpiecznie i szybko "przedmuchani", gdzie trzeba. Może to wizja XXI wieku. Jak na razie Prezydent Obama wstrzymał budowę rurociągu ropy naftowej do Kanady, oszczędnie wypowiada się o połączeniu Alaski z Syberią, wydał nakaz likwidacji małych rurociągów w pobliżu granicy z Meksykiem, a średni wiek rurociągów w USA to ponad 40 lat i ich awaryjność znacznie zwiększa się co roku.

Źródła zdjęć:
1. http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/07/Portugal_pipeline.jpg
2. http://s1.blomedia.pl/gadzetomania.pl/images/2010/01/ruroci%C4%85g.jpg

Zobacz też:
Ekologiczny transport alternatywą dla ruchu samochodowego w mieście
Jak działa samochód hybrydowy?
Jak jeździć ekologicznie? Jak oszczędzać paliwo
Ekologia w transporcie. Samochody
Ekologia w transporcie. Transport zbiorowy